جیرا یک برنامه کاربردی برای مدیریت چرخه برنامه. قسمت اول

Jira

جیرا یک ابزار مدیریت چرخه حیات برنامه(Application lifecycle management که به اختصار به آن ALM گفته می‌شود، ابزارهایی هستند که یک سیستم استاندارد برای ارتباط و همکاری بین تیم‌های توسعه نرم‌افزار و بخش‌های مرتبط دیگر مانند بخش تست و عملیات ارائه می‌کنند) است که توسط شرکت Atlassian توسعه یافته است. این برنامه پکیج(Package)های مختلفی را متناسب با نیازهای مختلف مشتریان ارائه می‌دهد. زمینه‌های استفاده آن می‌توان به ردیابی مشکلات(Bug)، ردیابی خطاها و مدیریت پروژه اشاره کرد. این کمپانی دو محصول اصلی و محبوب دارد که اولی Jira و دیگری Confluence(یک پلتفرم همکاری تیمی است) می‌باشد. انعطاف‌پذیری جیرا به تیم کمک می‌کند تا بتوانند کار خود را به طور مؤثری برنامه‌ریزی و مدیریت کرده و گزارش کنند. در این پلتفرم پکیج‌های مختلفی برای استفاده‌های گوناگون کاربران در نظر گرفته شده است؛ به عنوان مثال، Jira Software اغلب توسط توسعه‌دهندگان و مهندسین نرم‌افزار، Jira Core توسط تیم‌های تجاری و بازاریابی و Jira Service Desk توسط کارمندان و مشتریان استفاده می‌شود. همچنین مقیاس‌پذیری بالای این برنامه باعث شده تا بتواند طیف گسترده‌ای از صنایع مانند: مراقبت‌های بهداشتی، خرده فروشی، فناوری اطلاعات(IT) و بخش تولیدی را پشتیبانی کند.

شروع کار جیرا

جیرا زندگی خود را به عنوان یک ردیبا مسائل فناوری اطلاعات آغاز کرد. باگذشت زمان، این ابزار به یک محصول ALM تبدیل شد تا به توسعه‌دهندگان کمک کند تمامی جنبه‌های توسعه یک برنامه را از زمان پیدایش تا زمان بازنشستگی مدیریت کنند. با گذشت زمان، Jira به پادشاه بی‌چون و چرای ابزارهای ALM تبدیل شد و با پوشش دادن روش‌های چابک(Agile) و توسعه سریع نرم‌افزار(Rapid Application Development که به اختصار به آن RAD گفته می‌شود) خود را گسترش داد. جیرا در سال 2002 توسط Atlassian که یک شرکت نرم‌افزاری استرالیایی واقع در سیدنی است و در زمینه توسعه محصولات برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، مدیران پروژه و مدیریت محتوا تخصص دارد، عرضه گردیده و رقیب اصلی آن نیز SpiraTeam است که توسط شرکت Inflectra ساخته شده است.

پکیج‌های جیرا

پکیج‌های جیرا، کار مدیریت پروژه را برای یک سازمان بسیار آسان‌تر می‌کنند؛ این اثرگذاری در محیط‌هایی که در آن‌های نگرش Agile وجود دارد بسیار بیشتر است. شرکت Atlassian سه بسته اصلی جیرا را با نام‌های Jira Software ، Jira Core و Jira Service Desk ارائه می‌دهد.
پکیج اول، Jira Core : این پکیج در درجه اول برای مدیریت کسب‌وکار استفاده می‌شود، در نتیجه اغلب توسط تیم‌های تجاری، بازاریابی، مالی، منابع انسانی، حقوقی و عملیاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
موارد استفاده از  Jira Core:
1) مدیریت کارها و وظایف
2) پیگیری پروژه‌ها و مدیریت فرآیند کاری 
3) گزارش پیشرفت پروژه و کار از طریق داشبورد(Dashboard)
4) گزارش و بررسی وضعیت کلی پروژه
نکته) دردنیای کامپیوتر، داشبوردها برای نمایش ابزارهایی طراحی شده‌اند که به شما کمک می‌کنند پروژه‌ها، وظایف و دستاوردهای خود را در نمودارها و جداول مختلف سازماندهی کنید، به عبارت ساده‌تر نوعی اتاق فرمان و پلتفرم آنالیزی برای پروژه شما به حساب می‌آید.
پکیج دوم، Jira Software : این پکیج بیشتر برای دنبال کردن روند پروژه و شناسایی مشکلات آن استفاده می‌شود. کاربران این پکیج عبارتند از: مدیران فنی، توسعه‌دهندگان، مهندسان نرم‌افزار، صاحبان محصولات، تیم‌های DevOps، Scrum Masterها(یک فرد حرفه‌ای است که تیم را با استفاده از مدیریت پروژه به سبک Agile در طول یک پروژه هدایت می‌کند) و تیم‌های تست و تضمین کیفیت. 
موارد استفاده از Jira Software :
1) توسعه نرم‌افزار
2) گزارش Agile
3) بردهای(به انگلیسی Board، به نمایش بصری یک فرآیند توسعه Agile گفته می‌شود) اسکرام و کانبان
4) گزارش داشبورد در مورد پیشرفت و سرعت پروژه
5) تعیین و تکلیف برای رفع مشکلات
6) برنامه‌ریزی برای وظایف عقب افتاده
پکیج سوم، Jira Service Desk : به عنوان یک Desk(ابزاری است که بخش ارتباطات مشتریان را سازماندهی می‌کند و به کسب‌وکارها کمک کند تا فرآیند پشتیبانی و پاسخ‌دهی به مشتریان را سریع‌تر و مؤثرتر انجام دهند) برای بخش خدمات مشتریان و فناوری اطلاعات استفاده می‌شود. کاربران اصلی این پکیج Helpdesk Agent(افرادی که مستقیماً با مشتریان در ارتباط هستند) نامیده می‌شوند که در داخل این پکیج، می‌توانند به پورتال مشتریان دسترسی داشته باشند. حذف، اضافه و ویرایش نظرات کاربران در مورد مسائل مختلف، کنترل محتوا، دسترسی به Queues(یک ساختار داده خطی است که از هر دو مسیر ورودی و خروجی باز است و عملیات در آن به صورت First In First Out یا FIFO انجام می‌شود)، اهداف قرارداد سطح خدمات(Service-level Agreement که ب اختصار به آن SLA گفته می‌شود، سطح خدمات مورد انتظار مشتریان از یک تأمین‌کننده را تعریف می‌کند)، دسترسی به گزارش‌ها و لیست مشتریان همگی از ویژگی‌هایی است که این پکیج در اختیار کاربران خود می‌گذارد.
موارد استفاده از Jira Service Desk :
1) مدیریت مشکلات و حوادث
2) معیارهای ردیابی مانند SLA
3) مدیریت Helpdesk یا همان میز کمک
4) پورتال سلف سرویس مشتری که با یک پایگاه دانش(Knowledge Base) مدیریت می‌شود
5) مدیریت تغییرات
نکته) یک پورتال سلف سرویس(Self-service Portal) متشکل از عملکردهایی است که به کاربر این اجازه را می‌دهد تا خدماتی را درخواست کند، اطلاعاتی را استخراج کند و مشکلات را ثبت و حل کند.
پکیج چهارم، Jira Align : 
علاوه بر سه پکیج اصلی قبلی، پکیج چهارمی نیز وجود دارد که به‌طور خاص بر توسعه نرم‌افزار Agile تمرکز دارد. این سرویس به کاربران این امکان را می‌دهد که استراتژی کسب‌وکار خود را به فرآیند اجرایی فنی متصل کنند. Jira Align اغلب توسط مدیران پروژه، مهندسین RTE(Release Train Engineers، یک لیدر خدمتگزار است که فرآیندها، مراحل اجرایی برنامه را تسهیل می‌بخشد، توسعه مستمر را هدایت کرده و رسیک‌ها را مدریت می‌کند)، مدیران اجرایی و تیم‌های تحویل محصول استفاده می‌شود.
موارد استفاده از Jira Align :
1) بهینه‌سازی فرآیند سرمایه‌گذاری با توجه به نیازهای مشتریان در جهت کسب خروجی‌های بهتر و مؤثرتر
2) جمع‌آوری داده‌های تیم در مراحل مختلف برای ارائه چشم‌انداز(Vision) کلی مسیر شرکت
3) حرکت هر تیم در مسیری با استراتژیک مشخص به منظور تعیین محدوده پروژه، مشخص شدن نیازها و وابستگی‌های هر تیم و ایجاد یک نقشه راه واحد

در قسمت بعد موارد استفاده جیرا، مزایای استفاده از آن و هزینه پکیج‌های مختلف آن را باهم مورد بررسی قرار خواهیم داد.